İstisnai Kıymetle Beyan nedir? Nasıl yapılır?

Eşyanın alıcısı ve satıcısı arasında yapılan satış sözleşmesi uyarınca, eşyanın gümrük kıymetine dahil edilmesi gereken unsurlardan birisi veya birkaçı ithalat işlemi gerçekleştikten sonra belirlenebilir. Başka bir ifadeyle, ithal edilen eşya ile ilgili olarak oluşan ve eşyanın gümrük kıymetine eklenmesi gereken bir masraf, eşyanın ithalat işlemleri yapılırken henüz belirlenmemiş olabilir. Böyle durumlarda eşyanın fiyatında meydana gelecek değişikliğin gümrük diaresine beyan edilmesini sağlayan beyana istisnai beyan denir.
İstisnai beyan: 
a) Konsinye şekilde teslim edilen çabuk bozulabilir eşyanın,
b) Gümrük kıymetine ilave edilmesi gereken, ancak ihracatçı ve ithalatçı arasındaki sözleşme gereği söz konusu kıymet unsurları gümrük yükümlülüğünün başladığı tarihten sonra belli olacak eşyanın,
c) Satış sözleşmesinde, fiyatın sonradan gözden geçirilmesini öngören hükümler içeren eşyanın,
ç) Boru hatları veya elektrik telleri ile taşınan ve depolama imkanı olmayan sürekli akış halinde olan eşyanın,
Gümrük kıymetinin belirlenmesinde ve beyan sahibinin talebi üzerine uygulanır.
İstisnai kıymetle beyanda bulunulabilmesi için, eşyanın gümrük kıymetinin ithalattan daha sonraki bir tarihte yeniden gözden geçirileceğine ilişkin sözleşmenin bir örneğinin ve onaylı çevirisinin gümrük idaresine verilmesi gereklidir. Bu durum ayrıca, ithalat sırasında düzenlenecek olan kıymet bildirim formunda da gösterilmelidir.
İthalat sırasındaki vergilendirme, o anda elde mevcut olan belgeler ve veriler üzerinden yapılır. Eşyanın gümrük kıymetinin gözden geçirilmesini gerektiren durumun varlığı halinde yükümlü tarafından tamamlayıcı gümrük beyanında bulunulur. Tamamlayıcı beyanda yer alan yeni vergilendirme unsurları, eşyadan ilave gümrük vergileri alınmasını gerektirebilir. 
Bunun tersi de mümkündür: Yeni vergilendirme unsurları eşyadan daha düşük vergi alınmasını gerektirirse, fazla alınan vergiler geri verilir veya kaldırılır. Gümrük idaresi tarafından vergilerin geri verilmesi ve kaldırılması ile ilgili olarak daha detaylı bilgiyi bu rehberin “Vergilendirme” bölümünde bulabilirsiniz.


Not: Bu sayfada yer alan metinler, görseller ve videolar, yalnızca bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, gümrük ve dış ticaret mevzuatı hükümleri yerine geçmez. Bu sayfada yer alan bilgilerle ilgili yasal düzenleme; 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve bu Kanuna bağlı ikincil mevzuat'ta yer almaktadır.